Αντιοξειδωτικά: Μας κάνουν τελικά καλό ή όχι;

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα αντιοξειδωτικά μπορεί να είναι καλά για τον ανθρώπινο οργανισμό. Αλλά για να μεγιστοποιήσετε την αξία τους πρέπει πρώτα να μάθετε αν όντως τα αντιοξειδωτικά σας κάνουν τελικά καλό ή όχι.

Έχετε ακούσει ότι τα αξιοδωτικά συμβάλλουν στην αντιγήρανση, ενιισχύουν το ανοσοποιητικό, μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του καρκίνου. Όμως τι ισχύει τελικά; Τα αντιοξειδωτικά μας κάνουν τελικά καλό ή όχι;

Δεν  τα χρειάζεστε αν ακολουθείτε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο

Αν και τα αντιοξειδωτικά καταστρέφουν τις ελεύθερες ρίζες η αλήθεια είναι ότι δεν χρειάζεται να τις καταστρέψουν όλες. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ασταθή μόρια και μπορεί να προκαλέσουν μετάλλαξη στο DNA. Η βλαβερή τους δράση έχει συνδεθεί με σοβαρές παθήσεις όπως καρδιοπάθειες, Πάρκινσον και καρκίνο, αλλά στην ουσία αποτελούν υποπροιόντα μιας βασικής μεταβολικής διαδικασίας, της οξείδωσης, η οποία είναι σημαντικό μέρος της άμυνας του οργανισμού. Για παράδειγμα, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού στέλνουν ελεύθερες ρίζες στα βακτήρια που εισχωρούν στο σώμα μας με σκοπό να τα εξολοθρεύσουν. Εκείνο που δημιουργεί ιδιαίτερο πρόβλημα είναι η ύπαρξη πάρα πολλών ελευθέρων ριζών στον οργανισμό. Η ρύπανση του περιβάλλοντος, ο καπνός του τσιγάρου και η υπερβολική έκθεση στον ήλιο μπορεί να δημιουργήσει τόσες πολλές ελεύθερες ρίζες που να οδηγήσουν σε πρόωρη γήρανση και ασθένειες. Αν λοιπόν έχετε κακές συνήθειες όπως το κάπνισμα και το υπερβολικό μαύρισμα ή μένετε σε υποβαθμισμένες περιοχές και δεν τρέφεστε σωστά χρειάζεστε επαρκή αντιοξειδωτική άμυνα για την καταπολέμηση των επιπλέον ελευθέρων ριζών.

Μην παίρνετε τυχαία αντιοξειδωτικά. Δεν λειτουργούν όλα τα αντιοξειδωτικά με τον ίδιο τρόπο

Κάθε μόριο που προστατεύει τα κύτταρά μας από την οξείδωση είναι «τεχνικά» ένα αντιοξειδωτικό και σε αυτά περιλαμβάνονται γνωστά θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες, καθώς και πιο άγνωστοι τύποι αντιοξειδωτικών, όπως τα φλαβονοειδή και πολυφαινόλες. Αλλά δεν λειτουργούν όλα τα αντιοξειδωτικά με τον ίδιο τρόπο. Μερικά αντιοξειδωτικά υπερέχουν στην καταπολέμηση ορισμένων μορφών των ελευθέρων ριζών, ενώ άλλα είναι αποτελεσματικά μόνο σε συγκεκριμένα μέρη του κυττάρου.  Τα αντιοξειδωτικά μπορούν να ταξινομηθούν στις παρακάτω κατηγορίες:

1. Ενδογενή αντιοξειδωτικά συστήµατα π.χ. GSH γλουταθειόνη κ.λπ.

2. Άλλες ενδογενείς αντιοξειδωτικές ουσίες π.χ. αλβουµίνη, ουρικό οξύ, χολερυθρίνη.

3. Αντιοξειδωτικές βιταµίνες (π.χ. Ε, C, καροτενοειδή)

4. Αντιοξειδωτικά που προσλαµβάνονται µε τη διατροφή π.χ. συνένζυµο Q10, σελήνιο, ψευδάργυρο, φλαβονοειδή κ.ά.

Μη τρώτε μόνον φορύτα ή λαχανικά. Τα αντιοξειδωτικά υπάρχουν παντού

Υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ότι ένα καταναλώσουν 2 φρούτα και μία σαλάτα θα έχουν λάβει όλα τα αντιοξειδωτικά που χρειάζεται ο οργανισμός μας. Αυτό όμως είναι εσφαλμένη εντύπωση. Ακόμη και τα φασόλια, τα καρύδια, οι σπόροι και τα δημητριακά έχουν πολλά αντιοξειδωτικά όπως επίσης και το κρέας, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά περιέχουν ορισμένες αντιοξειδωτικές ουσίες, δεν έχουν  μόνον τα φρούτα και τα λαχανικά. Πού υπάρχουν τα αντιοξειδωτικά:

Βιταμίνη C: Στα εσπεριδοειδή, τα μούρα, τα σκούρα πράσινα λαχανικά, τις κόκκινες πιπεριές, τις ντομάτες, τον ανανά, το πεπόνι, τις φράουλες.

Βιταμίνη E: Στα φυτικά έλαια, τα καρύδια, τους σπόρους, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, το μαύρο ρύζι, τα όσπρια, τα σκούρα πράσινα λαχανικά.

Σελήνιο: Στα καρύδια, τη μαγιά μπίρας, το μαύρο ρύζι, το κοτόπουλο, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά, το σκόρδο, τον σολομό, τον τόνο, τα θαλασσινά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα λαχανικά.

Β-καροτένιο: Στα σκούρα πορτοκαλί, κόκκινα, κίτρινα και πράσινα λαχανικά και φρούτα, όπως το μπρόκολο, το σπανάκι, τα καρότα, οι πιπεριές, τα βερίκοκα.

Πολυφαινόλες (φλαβονοειδή κ.ά.): Στα φρούτα (εσπεριδοειδή, κεράσια, σταφύλια, μούρα), τα λαχανικά, τα αρωματικά, το τσάι (πράσινο, λευκό και μαύρο), το κακάο και τα παράγωγά του.

Λυκοπένιο: Στις ντοµάτες (φρέσκες, λιαστές και επεξεργασμένα προϊόντα ντομάτας) και επίσης στο γκρέιπφρουτ, το καρπούζι και τις πιπεριές.

Συνένζυμο Q10: Στη σαρδέλα, το σκουμπρί και τη σόγια.